یکی از موضوعات مهم در ارتباط با وقوع زمینلرزه امکان پیشبینی آن است که گرچه ممکن است بعضی کارشناسان و مدیرانی که مسئولیت سازمانها و مراکز مرتبط با پیشبینی زلزله را به عهده دارند، اساساً با پیشبینی زلزله مخالف باشند و آن را غیرممکن بدانند، اما واقعیت این است که این کار اساس علمی دارد و پیشبینی، کاری علمی و دانشمندانه است.
بهعبارتدیگر در پیشبینی باید تلاش کرد با استفاده از روش علمی به نتایجی ملموس و قابلاندازهگیری در زلزلهشناسی دست یافت. در علم همیشه با عدد و رقم و احتمالات سر و کار داریم و برای پیشبینی حوادثی مانند زمینلرزه یا حتی سیل و همچنین درباره پیشبینی وضع آبوهوا پارامترهای مشخصی را در یک محدوده خاص و با در نظر گرفتن یک عدم قطعیت مشخص برای یک بازه زمانی بهمنظور تعیین یک بازه اندازه احتمالی رخداد (بزرگا یا شدت) مدنظر قرار میدهند. امروزه در سطح امکان پیشبینی آبوهوا فراهمشده است.
در پژوهشگاه زلزله وجود زمینهای علمی برای در اختیار داشتن اطلاعات موردنیاز این کار با روش احتمالی موجب موفقیت بیشتری شده است. حتی در زمینه پیشبینی سیل تا حد زیادی این امکان فراهمشده چرا که در چنین پیشبینیهایی فرآیندها قابلمشاهده است و پارامترهایی که برای پیشبینی مورد توجه قرار میگیرد شناختهشده است. در عوض زلزله پدیدهای است که منشأ آن زیرزمین است. بنابراین فرآیندهایی که در وقوع زمینلرزه تأثیرگذار است، خیلی توسط انسانها قابل رصد کردن نیست و محققان بر این باورند که بهیقین روزی میتوانند به امکان پیشبینی زمینلرزه دست یابند.
مطالعات زلزلهشناسی و ثبت زمینلرزهها، بررسی آماری زمینلرزهها و مطالعه و بررسی تغییراتی که در سطح زمین یا یونسفر زمین اتفاق میافتد، از زمینههای قابل رصد و تأثیرگذار در وقوع زمینلرزه است که محققان در این حوزهها به موفقیتهایی دستیافتهاند. برای پیشبینی زمینلرزهها دو روش مشخص وجود دارد؛ یکی از این روشها مبتنی بر دادههای آماری و به عبارتی روش احتمالی است و روش دوم نیز بر پیشنشانگرهای زلزله مبتنی است.