زلزله های حوزه نزدیک Near field

▪️ منظور از زلزله حوزه نزدیک ، زلزله های نزدیک به منبع لرزه ای ( Near field ) یا نزدیک گسل ( Near fault ) ( در فاصله ای در حدود کمتر از 20 کیلومتر میباشد. ( این عدد توسط برخی محققان مقادیر متفاوتی ارایه شده است)

▪️در زلزله حوزه نزدیک گسل ، مولفه شتاب عمود بر راستای گسل به مقدار قابل ملاحظه ای بیشتر از مولفه موازی راستای گسل است.

▪️مولقه قائم شتاب زلزله در حوزه نزدیک گسل معمولاً مقادیری بزرگ در مقایسه با حوزه دور میباشد. به بیان دیگر نسبت شتاب قائم به شتاب افقی در مقایسه با همین نسبت در زلزله های حوزه دور عدد بزرگی است. در صورتی که اثر مولفه قائم بر روی کارآیی ساختمان تاثیرگذار باشد این مولفه نیز باید تخمین زده شود. اما در عمده موارد مولفه عمود بر راستای گسل تعیین کننده میباشد.

▪️در زمین لرزه های حوزه نزدیک ، جابه جایی های ماندگاری ناشی از تغییر شکل ثابت حوزه زلزله دیده میشود.

▪️ذر صورتی که گسل دارای جهت پذیری پیشرونده باشد، در حوزه نزدیک گسل ، اثر زلزله به صورت پالس ( شوک یا ضربه) در امتداد عمود بر گسل و در یک مدت زمان کوتاه خواهد بود. این موضوع باعث آزاد شدن انرژی زلزله در یک فاصله زمانی کوتاه میشود و طول مدت زلزله در مقایسه با حوزه دور از گسل کوتاهتر خواهد بود. منظور از جهت پذیری پیش رونده در گسل اینست که شروع شکست گسل و جهت انتشار این شکست همجهت با حهت لغزش گسل و به سمت ساختگاه میباشد.

▪️در حوزه نزدیک اثر زلزله به صورت بارهای ضربه ای عمدتاً عمود بر راستای گسل میباشد که باعث خسارات زیاد به ساختمانها میشود و تغییر مکان جانبی زیادی در این راستا به سازه ها تحمیل میکند. در حوزه دور این خسارات معمولاً ناشی از ارتعاشات متعدد ساختمان در سیکلهای رفت و برگشت است.
▪️در زلزله های حوزه نزدیک معمولاً تمرکز تغییر شکلها در طبقات پایین ساختمان میباشد و وجود بارهای محوری زیاد و اثر پی دلتا باعث میشود که خسارات ناشی از بارهای ضربه ای در طبقات پایین ساختمان متمرکز شود.

▪️برای لحاظ کردن اثر زلزله های حوزه نزدیک در آیین نامه 2800 ویرایش چهارم ضریبی به نام N معرفی شده است که در محاسبه ضریب بازتاب (B) ساختمان اعمال میشود و باعث بیشتر شدن این ضریب برای سازه های با زمان تناوب متوسط و بزرگ میشود. این زمان تناوب، متعلق به سازه های با ارتفاع متوسط به بالا میباشد. به بیان دیگر اثر حوزه نزدیک در آیین نامه 2800 برای سازه های کوتاه مرتبه دیده نشده است

▪️اثرات زلزله حوزه نزدیک در زلزله بم مشاهده گردیده است و شهر تهران هم به دلیل ساخت بخشهایی از ساختمانها در مجاورت گسلهای محتمل میتواند تحت اثر این نوع زلزله باشد. در زلزله 21 آبان سرپل ذهاب هم این موضوع ، یکی از موارد مورد بحث میباشد.

آسیب های وارد شده به پست های برق و دکل های انتقال در اثر زلزله

دانلود
عنوان: آسیب های وارد شده به پست های برق و دکل های انتقال در اثر زلزله
حجم: 6.47 مگابایت
تعداد اسلایدها: 82

آیا ساختمان های آسیب دیده در زلزله قابل سکونت مجدد هستند ؟

برای بررسی قابلیت استفاده ساختمان بعد از زلزله به برخی نکات مهم باید توجه داشت:
1- در قاب‌های مهاربندی شده همگرا، اگر رفتار فراراتجاعی در مهاربندها ایجاد شده باشد، می‌توان آنها را تعویض نمود و به جای آنها مهاربند جدیدی جایگزین و با کمترین هزینه از ساختمان دوباره استفاده نمود.
2- در قاب‌های خمشی بتنی و فولادی، اگر آسیب در تیرها ایجاد شده باشد، نیز می‌توان آن تیر را با حفظ اصول مهندسی تخریب و تیر جدیدی در آن محل اجرا نمود. اگر در یک سازه بتنی، ترک‌ها بیش از 3 میلیمتر در آن ایجاد شده باشد، نیاز به تعمیر و مرمت است.
3- در کلیه موارد، اگر ساختمان دچار تغییرشکل ماندگار شده باشد (از حالت شاقولی خارج شده باشد) ممکن است، نیاز به تخریب و از نو سازی سازه باشد.
4- اگر سازه سالم بوده و اجزای غیرسازه‌ای دچار خسارت شده باشند (چیزی که شخصا در بازدید ساختمان‌ها مهندسی ساز، مشاهده نمودم) هیچ مشکلی نبوده و می‌توان با اجرای دوبار اجزای غیرسازه‌ای مثل پارتیشن‌ها از ساختمان استفاده دوباره داشت. در لینک زیر یک نمونه از این سازه‌ها نشان داده شده است.
5- سازه ممکن است، در اثر آسیب‌های ایجاد شده، هنوز باربری ثقلی خود را حفظ کند ولیکن به این مورد نباید اکتفا نمود و بایستی از قابلیت سازه برای مقاومت در بارهای جانبی آینده (مثل پس‌لرزه‌های آینده که ممکن است تا بیش از یک سال در منطقه ایجاد شوند) آمادگی داشته باشد.
6- اجزای مکانیکی و لوله‌کشی‌های ساختمان بخصوص لوله‌هایی که از یک طبقه به طبقه دیگر ادامه پیدا می‌کنند و در حین جابجایی نسبی بین طبقات قابلیت پذیرش این جابجایی را ندارند، در معرض خطر بیشتری هستند و همیشه باید ایمنی این اجزا (بخصوص لوله‌های گاز) را بررسی نمود.
7- تمام بخش‌های ساختمان باید بدقت بررسی شود. جابجایی‌های ایجاد شده در پی را نیز باید مورد نظر داشت.

منبع: دکتر علیرضایی

علت تخریب پل در زلزله ی کوبه ی ژاپن

علت تخریب پل در زلزله ی کوبه ی ژاپن

زلزله ی کوبه ژاپن از زلزله های خاص جهان بود و به نوعی باعث تغییر نگرش مهندسان زلزله شد.
عمق کم زلزله (17 کیلومتر) و نزدیکی محل وقوع زلزله به شهر کوبه، شرایط خاصی را حاکم کرد. یک چنین شرایطی بعدها در زلزله ی بم ایران هم تکرار شد
می دانیم زلزله های کم عمق منطقه ی کوچکی را تحت تاثیر خود قرار می دهند ولی شدت زلزله بسیار بالا خواهد بود و شاهد کمترین استهلاک امواج خواهیم بود مثل زلزله ی بم در ایران

به ادامه ی مطلب مراجعه کنید...