زلزله ارسباران

روزنامه شهروند ۲۱ مرداد ۱۳۹۵ – در گفتگو با دکتر مهدی زارع / به مناسبت زلزله ارسباران

 

مقایسه ژاپن و ترکیه در مواجهه با زلزله

لرزش از «توهوکو» تا «وان»

مینو میرزایی روزنامه نگار

حوادث طبیعی، بخواهیم یا نه، به وقوع می‌پیوندند. آنچه اهمیت دارد، تأمل در چگونگی مواجهه مردم و سازمان‌های مهم کشورها جهت غلبه بر پیامدهای نامطلوب این قبیل اتفاقات است. گفت‌وگو با دکتر مهدی زارع، استاد پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله و عضو وابسته فرهنگستان علوم که خود، عضو داوطلب جمعیت هلال‌احمر ایران است، نکات جالبی از اقدامات موثر و حضور به‌موقع در دو کشور زلزله‌خیز را دربردارد.

به‌نظر شما نحوه عملکرد سامانه‌های جست‌وجو و امدادونجات در دو جمعیت صلیب‌سرخ و هلال‌احمر چقدر مشابهت دارد یا تا چه حد متفاوت است؟
برای پاسخ به سوال شما به تشریح دو مورد زمین‌لرزه٢٠ اسفند ١٣٨٩ در توهوکو- سندای ژاپن و اول آبان‌ماه ١٣٩٠ در وان ترکیه می‌پردازم. زمین‌لرزه اول آبان‌ماه در وان یعنی شرقی‌ترین بخش ترکیه و در نزدیکی -حدود ١٥٠ کیلومتر- مرز ایران (استان آذربایجان‌غربی) با بزرگای ٧,٢ رخ داد و با بر جای گذاشتن ٦٤٤کشته، باعث ایجاد خسارت و خرابی ساختمان‌ها در شهرهای وان و ارجیش در استان وان ترکیه شد. بیش از ١٢٧٥ نجاتگر و بهیار از ٤٥ استان و ٣٧ موسسه مختلف به وان فرستاده شدند. کمیته ٢٠نفری «مرکز نمایندگی مدیریت اضطرار و فاجعه» (AFAD ) بلافاصله به منطقه رسید و ٢٠٠ تکنیسین از استان‌های مختلف به کمک حادثه‌دیدگان شتافتند. این مرکز همچنین در هر یک از فرودگاه‌های آنکارای استانبول  و ازمیر برای سامان‌دهی گروه‌های امدادونجات، کمک‌های اولیه و پزشکی و خدمات یک هماهنگ‌کننده و مامور گماشت. هلال‌احمر ترکیه به‌عنوان کمکی برای خدمات عمومی، مسئول مداخله در فجایع در هماهنگی با واحد‌هایی چون نمایندگی مدیریت اضطرار و فاجعه، آتش‌نشانی‌ها و مراکز درمانی است. همه فعالیت‌ها در «مرکز نمایندگی مدیریت اضطرار و فاجعه» هماهنگ می‌شد و هلال‌احمر ترکیه به‌عنوان بخشی از ساختار پاسخ ملی به حادثه، از همان ابتدا در کارهای مراکز فرماندهی دخیل بود. اما صلیب‌سرخ ژاپن بعد از زلزله ١١مارس ٢٠١١ مجموعا ٣٨ تیم مشتمل بر ٣٣ تیم انجمن پزشکی و ٨ تیم از مجموع بیمارستان‌های ژاپن به مناطق آسیب‌دیده فرستاد. جامعه صلیب‌سرخ ژاپن که سریعا افراد و داوطلبان خود را اعزام کرده بود، ظرف مدت ٢٤ ساعت ٦٢تیم‌ملی خود را در پاسخ به فاجعه مستقر کرد.

درس‌آموخته‌های زلزله اهر- ورزقان

درس‌آموخته‌های زلزله اهر- ورزقان در گفت‌وگو با رئیس سازمان مدیریت بحران تهران- روزنامه شهروند

درس‌آموخته‌های زلزله اهر- ورزقان در گفت‌وگو با رئیس سازمان مدیریت بحران

یک هفته زندگی در دل فاجعه
الهام علمشاهی روزنامه نگار

استان آذربایجان‌شرقی از استان‌های مهم و پرجمعیت ایران است که در گوشه شمال‌غرب کشور واقع شده است. مساحت این استان ٤٥هزارو٤٩١ کیلومتر مربع است که حدود ٢,٨درصد از مساحت کل کشور را شامل می‌شود. این استان از نظر موقعیت طبیعی در محل به هم‌خوردگی دو رشته کوه البرز و زاگرس یا به عبارتی در «زون» البرز و آذربایجان و در گوشه شمال‌غرب فلات ایران واقع شده است. به‌طور کلی، استان آذربایجان‌شرقی یک منطقه کوهستانی محسوب می‌شود که حدود ٤٠درصد از سطح آن را کوهستان فرا گرفته است. منطقه شمال‌غرب در ایالت لرزه زمین ساختی البرز- آذربایجان قرار دارد. ایالت لرزه زمین ساختی البرز آذربایجان ایالت پهنه‌ای لرزه‌خیزی است که بخش‌های شمال و شمال‌غرب ایران را در برمی‌گیرد. مطالعه تاریخچه لرزه‌خیزی البرز- آذربایجان نشان می‌دهد که زمین‌لرزه‌های ویرانگر، شهرها و روستاهای زیادی در این گستره از کشور را ویران کرده است. از مهم‌ترین گسل‌های گستره البرز- آذربایجان که در منابع گوناگون به آنها اشاره شده است، می‌توان به گسل‌های تبریز، ارومیه، آستارا و سلطانیه اشاره کرد که از نامگذاری آنها نیز می‌توان به نزدیکی آنها به مراکز اصلی جمعیتی در این منطقه پی برد. مطالعه زمین‌لرزه‌های تاریخی حاکی از وقوع ٣٤ زمین‌لرزه تاریخی درمنطقه تبریز است. مهم‌ترین زمین‌لرزه درناحیه اهر- ورزقان، رخداد زمین‌لرزه ١٧٨٠ میلادی تبریز است. درپهنه رومرکزی زلزله‌های دوگانه ورزقان در مدت زمان حدود ١٣٠٠سال گذشته که تاریخچه مستند از آن در دسترس است، هیچ زمین‌لرزه شدید دیگری گزارش نشده است. زمین‌لرزه‌های ٢١ مردادماه ١٣٩١ ناحیه اهر- ورزقان در استان آذربایجان‌شرقی به صورت دو زمین‌لرزه بزرگ با فاصله زمانی کمتر از ٩دقیقه به وقوع پیوستند. اولی در ساعت ١٦:٥٣ با بزرگای گشتاوری ٦.٤ در فاصله ٢٣کیلومتری غرب اهر و دومی در ساعت ١٧:٠٤ با بزرگای گشتاوری ٦.٣ در ٣٠کیلومتری اهر و درحدود ٥٠کیلومتری شمال‌شرق تبریز روی داد. شدت این زمین‌لرزه‌ها درمحدوده رومرکز زمین‌لرزه حدود ٨ در مقیاس مرکالی اصلاح شده برآورد شده است. این زمین‌لرزه‌ها با ژرفای کانونی

وقوع زلزله ی 5.6 ریشتری امروز در کالیفرنیا

پیش بینی زلزله شناسان در حال وقوع می باشد.

نزدیک به 10 روز پیش دو زلزله ی مهیب در شرق و غرب جهان به وقوع پیوست (ایتالیا و میانمار)

پس از آن بود که زلزله شناسان سالی پر از زلزله را پیش بینی کردن و از شهرهای لس انجلس، آنکارا و تهران به عنوان سه شهری که احتمال وقوع زلزله در آن ها می رود یاد کردند. (http://www.express.co.uk/news/science/704275/BIG-ONE-Los-Angeles-Iran-Istanbul-cities-DEADLY-earthquakes)

امروز شاهد زلزله هایی در ایالت کالیفرنیا در فاصله ی کمی از ایالت لس آنجلس هستم.

سایت USGS از وقوع زلزله ی 5.6 ریشتری در ایالت کالیفرنیا خبر داد، هنوز رسانه های گزارشی از خسارت های این زلزله ی گزارش نداده اند.

این زلزله، در عمق بسیار کم 2.1 کیلومتری به وقوع پیوسته 

گسل کاملا امتداد لغز بوده

خبرها در حال تکمیل می باشد.

پارامترهای اثرگذار در رفتار لرزه ای پل ها

 اثر زلزله بر پل ها

 پارامترهای اثرگذار در رفتار لرزه ای پل ها

1-    زاویه بیه پل ( bridge skew angle )

پل های مورب رفتار پیچیده تری نسبت به پل های عمود دارند. به علت ماهیت مورب بودن این پل ها، تحت اثر مولفه های افقی زلزله، عرشه ی این پل ها حول محور قائم خواهد چرخید که این چرخش باعث می شود تا تغییرمکان یک گوشه  از گوشه ی دیگر بیشتر شود و در آن سمت، عرشه فرو افتد و در سمت دیگر ضربه ای سنگین به کوله وارد کند.

از آنجایی که کوله فشار را تحمل می کنند و در برابر کشش ضعف دارند، در بعضی مواقع علاوه بر عرشه، کوله ها نیز آسیب جدی می بینند.

1.   نسبت طول دهانه به عرض پل (the ratio of spans length to bridge width )

2.     انعطاف پذیری عرشه پل ( deck flexibility )

3.     تعداد دهانه ها ( number of spans )

4.     نسبت دهانه به طول پل ( the ratio of spans length to bridge length )

5.     تعداد ستون های در جهت عرضی (  number of columns per bent)

هرچه تعداد ستون های در جهت عرضی بیشتر باشد، مسیر های انتقال نیرو هم بیشتر خواهد بود و پل کمتر خسارت می­بیند

6.      شکل پذیری ستون ها ( columns ductility)

ستون های به عنوان یکی از مهمترین اعضای باربر لرزه ای، نقش مهمی در جذب انرژی وارده از سوی زلزله را دارد.

تشکیل مفصل پلاستیک در پایه ی پل، مطلوب طراحان می باشد که می بایست با آرماتور گذاری ویژه در این ناحیه، شکل پذیری و قابلیت جذب انرژی بالای در پایه ها ایجاد شود.

پل های تک پایه دارای اتصال گیردار در فونداسیون هستند ولی پل های چندپایه می توانند اتصال مفصلی در فونداسیون داشته باشند که در این صورت می بایست الزامات شکل پذیری را در بالای ستون و در ناحیه ی اتصال به عرشه ایجاد کرد چرا که مفصل پلاستیک در این ناحیه ایجاد خواهد شد.

7.     خاک و کوله ها ( soil-abutment )

کوله ها به عنوان تکیه گاه های ابتدایی و انتهایی در پلها، نقض مهمی را در رفتار لرزه ای پل ها بر عهده دارند. پل هایی با دهانه ی کوتاه و به ویژه پل های مورب در زلزله های بزرگ، به شدت تحت تاثیر خصوصیات کوله های قرار می گیرند.. از این رو مدلسازی صحیح کوله ها در پل هایی با دهانه کوتاه بسیار هائز اهمیت می باشد.

در زلزله های بزرگ، کوله ها و خاک پشت آن ها ( backfill )  به خوبی با رفتار غیرخطی خود بخش زیادی از انرژی را مستهلک می کنند

8.     نوع سیستم پی و شمع (  Foundation type)

9.     خصوصیات منبع لرزه ای (  characteristics of the seismic source)

بازنشر مطلب تنها با ذکر منبع آزاد می باشد.  علیرضا خویه

---

تدریس و آموزش تحلیل و طراحی پل ها فولادی - پل های بتنی توسط نرم افزار قدرتمند CSI Bridge

 بر اساس آیین نامه های پل سازی AASHTO و CALTRANS

مدرس: علیرضا خویه
کارشناسی ارشد مهندسی زلزله - دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی

تماس:[phone]

آموزش محاسبات دستی پل سازی
بر اساس نشریات داخلی - آیین نامه های AASHTO و CALTRANS
تحلیل و طراحی خطی و غیرخطی- استاتیکی و دینامیکی

Factors that affected global Global seismic behavior of a bridge 

 bridge skew angle

 bridge width

 deck flexibility

 number of spans

 the ratio of spans length to bridge length

  number of columns per bent

  columns ductility

 soil-abutment

 superstructure interaction

  abutment shear keys

  abutment bearing pads soil-bent foundation-structure interaction

  characteristics of the seismic source

---

مرگبارترین زلزله ها پس از سال2000

خبرگزاری آسوشیتدپرس فهرستی از مرگبارترین زلزله های جهان از سال ۲۰۰۰ میلادی به بعد را بر اساس آمار موجود در مرکز زمین شناسی ایالات متحده تهیه کرده است:
۱۶ آوریل ۲۰۱۶: زلزله ۷ و هشت دهم ریشتری در اکوادور بیش از ۶۶۰ نفر را کشت.
۲۵ آوریل ۲۰۱۵: زلزله ۷ و هشت دهم در نپال بیش از هشت هزار نفر را کشت.
۳ اوت ۲۰۱۴: بیش از ۷۰۰ نفر در زلزله ۶ و دو دهم ریشتری چین کشته شدند.
۲۴ سپتامبر ۲۰۱۳: زلزله ۷ و هفت دهم ریشتری در جنوب غرب پاکستان بیش از ۸۰۰ نفر را کشت.
۱۱ مارس ۲۰۱۱: زلزله ۹ ریشتری در سواحل ژاپن باعث سونامی شد و بیش از ۲۰ هزار نفر را به کشتن داد.
۲۷ فوریه ۲۰۱۰: زلزله ۸ و هشت دهم ریشتری در شیلی سونامی پدید آورد و ۵۲۴ نفر را کشت.
۱۲ ژانویه ۲۰۱۰: زلزله ۷ ریشتری در هائیتی، طبق آمار دولتی ۳۱۶ هزار نفر را کشت.
۳۰ سپتامبر ۲۰۰۹: بیش از ۱۱۰۰ نفر در زلزله ۷ و نیم ریشتری اندونزی کشته شدند.
۶ آوریل ۲۰۰۹: زلزله ۶ و سه دهم ریشتری در ایتالیا بیش از ۳۰۰ نفر را کشت.
۱۲ مه ۲۰۰۸: زلزله ۷ و نه دهم ریشتری در چین بیش از ۸۷۵۰۰ نفر را کشت.
۱۵ اوت ۲۰۰۷: زلزله ۸ ریشتری در پرو بیش از ۵۰۰ نفر را کشت.
۲۶ مه ۲۰۰۶: بیش از ۵۷۰۰ نفر در زلزله ۶ و سه دهم ریشتری اندونزی جان باختند.
۸ اکتبر ۲۰۰۵: زلزله ۷ و شش دهم ریشتری بیش از ۸۰ هزار نفر را در کشمیر پاکستان کشت.
۲۸ مارس ۲۰۰۵: زلزله ۸ و شش دهم ریشتری در سوماترای اندونزی حدود ۱۳۰۰ نفر را کشت.
۲۶ دسامبر ۲۰۰۴: زلزله ۹ و یک دهم ریشتری در اندونزی باعث سونامی در اقیانوس هند شد و ۲۳۰ نفر در چندین کشور کشته شدند.
۲۶ دسامبر ۲۰۰۳: زلزله ۶ و شش دهم ریشتری در شهر بم ایران ۵۰ هزار کشته برجای گذاشت.
۲۵ مارس ۲۰۰۲: حدود هزار نفر در زلزله ۶ و یک دهم ریشتری شمال افغانستان کشته شدند.
۲۶ ژانویه ۲۰۰۱: زلزله ۷ و هفت دهم ریشتری در گجرات هند ۲۰ هزار نفر را کشت.

گزارش ویدئویی از زلزله ی دشت بیاض (کاخک)

گزارش ویدئویی از زلزله ی دشت بیاض (کاخک) در سال 1347

این فیلم بسیار دردناک می باشد

دریافت
مدت زمان: 2 دقیقه 24 ثانیه

---

زمین‌لرزهٔ نخست، به شدت ۷٫۳ ریشتر و در ساعت ۲:۱۷ بعد از ظهر۹ شهریور ۱۳۴۷ دشت بیاض، خضری، کاخک و روستاها و شهرهای اطراف را لرزاند. فردای آن روز، صبح ۱۰ شهریور ۱۳۴۷، شهر فردوس با زلزله‌ای به بزرگی ۶٫۴ریشتر ویران شد.

اشاره حضرت آقای خامنه ای به این زمین‌لرزه

سیدعلی خامنه‌ای، در سال ۱۳۹۱، پس از بازدیدی که از مناطق زلزله‌زده در زمین‌لرزه استان آذربایجان شرقی داشت، به زمین‌لرزهٔ دشت‌بیاض و فردوس اشاره کرد و گفت: «در زلزلهٔ فردوس، که این شهر بزرگ تقریباً با خاک یکسان شده بود، در طول دو ماه، تنها دو بار شیر و خورشید به مردم از نظر اجناس و مواد غذایی کمک کرد؛ حالا چادر و پتو و اینها که هیچ، آن که خیلی خیلی کم و غیرقابل ذکر بود.» وی ضمن بیان خاطرات خود از زلزله هولناک سال ۱۳۴۷ افزود: «من همان وقت منبر رفتم و سخنرانی کردم و از مردم پرسیدم که شیر و خورشید به شماها چه داده. به نظرم گفتند در طول این دو ماه، صد گرم شکر دادند. به همین تناسب، اجناس مختصری داده بودند، نه اجناس لازم زندگی. خب، ما آنجا رفتیم، دیدیم و کار کردیم.»

منبع: ویکی پدیا

ابتکار جالب ژاپنی ها

در ژاپن هر پنج دقیقه بیش از 2000 لرزه احساس میشود. یعنی همیشه باید آماده لرزش بعدی بود و این نیاز ب ایمنی ابتدایی از جمله کلاه دارد. ولی این کلاه همیشه در دسترس نیست و در کمد نگهداری میشود.
طراحان ژاپنی کلاه های دکوری طراحی کرده اند که به صورت آباژور و گلدان است که در موقع زلزله میتوان محتویات آن را برداشت و آن را روی سر گذاشت

آموزش Etabs پیشرفته

سرفصل های دوره ی Etabs پیشرفته:

 تشریح بارگذاری ساختمان - گرانشی و لرزه ای

 تحلیل ساختمان ها

 نحوه خواندن نتایج و کنترل آن ها با آیین نامه

 طراحی لرزه ای  ساختمان های بتن آرمه

 طراحی دیوار برشی

 طراحی لرزه ای سازه های فولادی و تشریح  بندهای مربوطه در آیین نامه

طراحی اتصالات و کنترل دستی محاسبات

 طراحی سقف کامپوزیت و تشریح بندهای مربوطه

آنالیز دینامیکی غیرخطی (پوش آور) - آنالیر ظیفی خطی و غیرخطی

آنالیز تاریخچه زمانی (Time History )- مقیاس کردن رکورد های زلزله

مدرس: علیرضا خویه

کارشناسی ارشد مهندسی زلزله از دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی

آموزش مقیاس نمودن شتاب نگاشت های برای تحلیل تاریخچه زمانی

قبلا روشی برای مقیاس کردن شتاب نگاشت ها به وسیله ی اقزودن ریز موج ها به رکورد زلزله در Etabs 2015 گفته شده بود اما برخی آیین نامه روش خاص خود را برای Scale کردن رکورد ها جهت آماده سازی آن ها برای انجام تحلیل تاریخچه زمانی دارند. آیین نامه ی 2800 نیز روشی ساده را برای مقیاس نمودن شتاب نگاشت ها ارائه کرده است.

در فایل آموزشی زیر با کمک نرم افزارهای SeismoSignal و Excel یک رکورد Scale شده است

این فایل به همت آقای علیرضا چایچی شبستری تهیه شده است. با سپاس از ایشان

لحظه به لحظه زلزله ی میانمار

زلزله ی 6.8 ریشتری میانمار

در حال تکمیل خبر هستم....

.